Materiały i konteksty
Przedmiot „Materiały i konteksty” to kontakt z tradycyjnym rzemiosłem. Przedmiot „Materiały i konteksty” to nie tylko poszerzenie wiedzy na temat lokalnego dziedzictwa, ale także próba redefiniowania znaczenia i wykorzystania rzemiosła. Głównym celem jest uświadomienie jak duży wpływ ma wytwarzanie nowych produktów na środowisko oraz jak dzięki świadomej postawie można kreować rzeczywistość w odpowiedzialny sposób.
W trakcie zajęć studenci eksperymentują z naturalnymi materiałami, pozyskiwanymi lokalnie, wykorzystując wiedzę zdobytą w trakcie warsztatów i wykładów z rzemieślnikami, którzy są specjalistami w obróbce danego materiału. Młodzi projektanci mają możliwość samodzielnego wykonania pracy. Dzięki temu mają dostrzec wartość w owocach ludzkich rąk, które nie są wytwarzane na masową skalę. Przedmiot „Materiały i konteksty” to nie tylko poszerzenie wiedzy na temat lokalnego dziedzictwa, ale także próba redefiniowania znaczenia i wykorzystania rzemiosła.
-
Prowadzący
Katarzyna Pełka-Bura
- dr sztuki
- adiunkt
- ukończyła Design Management na SGH/IWP, ma doświadczenie w zarządzaniu wdrożeniami marek na rynek oraz organizacją festiwali projektowych, współwłaścicielka studia Wzorro Design
- dr sztuki
- adiunkt
- ukończyła Design Management na SGH/IWP, ma doświadczenie w zarządzaniu wdrożeniami marek na rynek oraz organizacją festiwali projektowych, współwłaścicielka studia Wzorro Design
Arkusz łyka jest moczony w wodzie przez minutę, następnie wkładany w płomień
i przesuwany, tak aby dym osadził się równomiernie i pokrył całość sadzą. Następnie łyko jest ponownie wkładane do wody - sadza odrywa się od łyka, rozpada na mniejsze kawałki i zostaje w wodzie.
Po kilkukrotnym powtórzeniu procesu, wkładając łyko do wody, gęsto dryfujące w niej czarne fragmenty można osadzić na powierzchni łyka, tworząc niepowtarzalny wzór.
Po osuszeniu i zaprasowaniu wzór staje się trwały.
Wykonano kilka prób z farbowaniem osiki pokrytej różnymi naturalnymi produktami. Próbki pokryte stearyną zafarbowały się nierównomiernie, przez co na łyku utworzył się ciekawy wzór. Wykonano więcej prób z różnymi barwnikami (kurkuma, cebula, czarna herbata, sok z porzeczki (25%). Próbki pokryte zostały nierównomiernymi warstwami wosku, następnie zanurzone w wodzie z barwnikiem, farbowane w ostudzonej wodzie przez 24 godziny.
Projekt jest próbą przygotowania tworzywa plastycznego z wiórek osikowych, łatwego do formowania, które po wyschnięciu będzie odporne, trwałe i nie będzie przepuszczało wody. Materiał jest w pełni naturalny, nie zawiera sztucznych klei czy toksycznych substancji, więc może mieć kontakt z żywnością. Używanie go przy produkcji jednorazowych opakowań mogłoby wpłynąć na wykorzystanie plastiku w tym obszarze. Podczas eksperymentów było poszukiwane spoiwo, które po połączeniu z drobnymi wiórkami osikowymi pozwoli uzyskać samoutwardzalną plastyczną masę. Do stworzenia spoiw najlepiej używać nietoksycznych składników takich jak cukier, mąka czy żelatyna. Próby były mniej lub bardziej udane, porażki pozwoliły na opracowanie prawidłowych proporcji i składników. Udało się przygotować wiele próbek materiałów, które zostały poddane próbie wytrzymałościowej, zwracając uwagę na wodoszczelność.
Eksperyment polegał na wykorzystaniu łyka osikowego jako podkładu pod rozrost kiełków w warunkach domowych. W ramach eksperymentu wykonano próbki: z osikowej wełny drzewnej, z juty z łykiem osikowym oraz z włókniną. Próbki były codziennie podlewane i poddane obserwacji. Kiełki na podkładzie z samej wełny drzewnej wyrosły szybciej i były najwyższe. Materiał drzewny okazał się wystarczająco chłonny i dobrze neutralizował zapach kiełków.
Eksperyment składa się z 2 etapów – w pierwszym pozyskujemy włókno, w drugim poddajemy skrętowi włókna w celu otrzymania nitki. Niezbędnym składnikiem eksperymentu jest woda. Inne potrzebne składniki to 8–10 g sody oczyszczonej i 5 g wosku pszczelego.
Materiał wykorzystuje wszystkie elementy rośliny. Liście i łodygi należy zmielić. Bulwę przerobić na skrobię, która złączy zmielony materiał. Następnie sprasować. Niewypalony materiał może służyć jako forma izolacji. Wypalony jest trwalszy i może pełnić funkcję budowlaną.
Zioła zostały zmieszane z rogożyną, która stanowi główną strukturę formy za pomocą naturalnego kleju stworzonego na bazie mąki, cukru, wody i octu.
Narodziny (najjaśniejszy): bukwica zwyczajna (chroni przed czarami, ułatwia poród), pokrzywa i babka lancetowata (chronią przed złem, uzdrawiają), szałwia, koniczyna i mięta (zdrowie i mądrość).
Ślub (środkowy): ruta (młodość, płodność), lawenda (miłość, czystość), nagietek (miał odwracać „uroczny wzrok”), chaber i stokrotka (dekoracja), dzika róża (miłość).
Śmierć (ciemny): wrotycz (towarzysz umierającego), wrzos i szałwia (ochrona), mięta (oczyszczenie), pokrzywa i jasnota biała (ochrona przed złem).