Aktualności 01.03.2022

Uniwersalne, inkluzywne – jak projektować dostępne rozwiązania – ruszają szkolenia dla nauczycieli akademickich

Wydział Projektowy rozpoczyna projekt Uniwersalne projektowanie podstawą programów kształcenia na kierunkach projektowych ASP w Katowicach – program szkoleń kadry dydaktycznej, w którym przewidziany jest szereg szkoleń i działań podnoszących kompetencje nauczycieli akademickich.

Wiele projektów realizowanych w katowickiej Akademii wychodzi naprzeciw potrzebom osób z niepełnosprawnościami, narażonych na wykluczenie – projekty badawcze, prace studenckie, dyplomowe, semestralne – przy realizacji których wiele się nauczyliśmy, ale wciąż brakuje wypracowanych stałych elementów w programie studiów odnoszących się do tych kwestii. Istnieją określone regulacje prawne obligujące podmioty do wdrażania dostępnych rozwiązań. Chcemy przekrojowo spojrzeć, w jaki sposób są wdrażane, i krytycznie odnieść się do ich skuteczności.

Rezultatem projektu będzie modernizacja programu kształcenia kierunków projektowanie graficzne i wzornictwo na studiach I i II stopnia. Podstawą programów kształcenia jest uwzględnianie potrzeb odbiorcy w realizowanych projektach studenckich, a zaproponowane szkolenia pozwolą na poszerzenie grona tych odbiorców o osoby ze szczególnymi potrzebami czy niepełnosprawnościami.

Pierwszy zjazd szkoleniowy odbędzie się w dniach 7–10 marca 2022 w budynkach Akademii.

Tematyka szkoleń jest obszerna i obejmuje wszystkie aktywności projektowe podejmowane na wydziale:
– Dostępność przestrzeni i obiektów użyteczności publicznej
– Dostępność produktów cyfrowych
– Dostępność usług
– Dostępność produktów.

Zainteresowanych prosimy o wypełnienie formularza zgłoszeniowego dostępnego online i wybór jednego ze szkoleń. Szkolenia są prowadzone równolegle – cztery w dniach 7–10 marca i jedno w dniach 9–10 marca.
Regulamin udziału w projekcie

Dostępne projektowanie dokumentów i treści – standardy i praktyka / 7–10 marca
Celem szkolenia jest przekazanie uczestnikom niezbędnej wiedzy dotyczącej opracowywania dokumentów i ich treści w mediach cyfrowych, uwzględniających potrzeby osób ze szczególnymi potrzebami.

Szkolenie będzie obejmować zagadnienia z zakresu budowania dostępnych dokumentów i ich treści w mediach cyfrowych, w tym:
- wprowadzenie do zasad projektowania uniwersalnego i standardów dostępności (krajowe i międzynarodowe) - wymogi związane z zapewnieniem dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, o których mowa w ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami
- omówienie specyfiki dokumentów dostępnych dla osób ze szczególnymi potrzebami, opisy narzędzi i technik umożliwiających tworzenie treści dla osób o szczególnych potrzebach (tworzenia dostępnych dokumentów WORD, EXCEL, POWER POINT, PDF)
- przekazanie uczestnikom niezbędnej wiedzy dotyczącej prostego języka, definicje pojęć, zasady Easy-to-Read w komunikacji pisanej, określenie grup docelowych odbiorców (przygotowania dostępnych pism urzędowych używając prostego i łatwego języka).
Szkolenie ma wpłynąć na zwiększenie empatii i zrozumienia potrzeb osób ze szczególnymi potrzebami i na umiejętność znajdowania rozwiązań projektowych, które ułatwiają takim osobom funkcjonowanie zgodnie z zasadami równości szans i zapewnienia wszystkim obywatelom możliwości pełnej partycypacji w życiu społecznym.

Cel/założenia szkolenia:

Po ukończeniu szkolenia słuchacze będą posiadali kompetencje pozwalające zarówno nazwać różnego rodzaju ograniczenia, ale także na bazie materiału merytorycznego, jak i przeprowadzonych warsztatów będą kompetentni przygotować ocenę dostępności w oraz będą kompetentni przygotować propozycje zakresu likwidacji występujących barier, a także w swoim podejściu do projektowania będą w sposób wrażliwy podchodzić do projektu w oparciu o bardzo zróżnicowane potrzeby różnych użytkowników, ze zwróceniem uwagi na potrzeby osób o szczególnych potrzebach.

Warsztaty będą miały charakter praktyczny i będą zawierały m.in. takie elementy jak case-study, ćwiczenia w grupach, dyskusję, prezentację doświadczeń praktycznych trenera.

Dostępne projektowanie w mediach cyfrowych – standardy i praktyka / 7–10 marca
Celem szkolenia jest przekazanie uczestnikom niezbędnej wiedzy dotyczącej zasad projektowania produktów cyfrowych i multimediów, uwzględniających potrzeby grup odbiorców narażonych na wykluczenie cyfrowe oraz dla osób z niepełnosprawnościami.

Szkolenie będzie obejmować zagadnienia z zakresu budowania dostępnych produktów cyfrowych i multimediów:
- wprowadzenie do zasad projektowania uniwersalnego i standardów dostępności (krajowe i międzynarodowe) - wymogi związane z zapewnieniem dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, o których mowa w ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami
- wiedzy dotyczącej publikacji dostępnych treści na stronie internetowej zgodnie ze standardem WCAG oraz zasadami User Experience (porównanie skuteczności obu podejść)
- redagowania treści na stronach internetowych w sposób dostępny dla osób ze szczególnymi potrzebami
- dostępnych multimediów.
Szkolenie ma wpłynąć na zwiększenie empatii i zrozumienie potrzeb osób ze szczególnymi potrzebami i na umiejętność znajdowania rozwiązań projektowych, które ułatwiają takim osobom funkcjonowanie zgodnie z zasadami równości szans i zapewnienia wszystkim obywatelom możliwości pełnej partycypacji w życiu społecznym.

Cel/założenia szkolenia:

Po ukończeniu kursu słuchacze będą posiadali kompetencje pozwalające zarówno nazwać różnego rodzaju ograniczenia, ale także na bazie materiału merytorycznego, jak i przeprowadzonych warsztatów będą kompetentni przygotować ocenę dostępności w oraz będą kompetentni przygotować propozycje zakresu likwidacji występujących barier, a także w swoim podejściu do projektowania będą w sposób wrażliwy podchodzić do projektu w oparciu o bardzo zróżnicowane potrzeby różnych użytkowników, ze zwróceniem uwagi na potrzeby osób o szczególnych potrzebach.

Warsztaty będą miały charakter praktyczny i będą zawierały m.in. takie elementy jak case-study, ćwiczenia w grupach, dyskusję, prezentację doświadczeń praktycznych trenera.

Dostępne projektowanie przestrzeni publicznych – standardy i praktyka / 7–10 marca
Celem szkolenia jest przekazanie uczestnikom niezbędnej wiedzy dotyczącej zasad projektowania dostępnej przestrzeni publicznej w ujęciu urbanistycznym, małej architektury, budynków, przestrzeni mieszkalnej, w oparciu o analizę obecnych uregulowań prawnych, zarówno polskich jak i zagranicznych, z uwzględnieniem osób ze szczególnymi potrzebami.

Szkolenie będzie obejmować co najmniej zagadnienia z obszaru społecznych modeli niepełnosprawności, łańcucha dostępności, mechanizmów racjonalnych usprawnień, w tym:
- projektowanie uniwersalne – wprowadzenie, definicje i zasady (społeczny model)
- niepełnosprawności, łańcuch dostępności, mechanizm racjonalnych usprawnień),
- zasady projektowania uniwersalnego w teorii (przepisy, standardy) i w praktyce (wdrożenie wytycznych w projektowaniu);
- analiza obecnych uregulowań prawnych (zarówno polskich jak i zagranicznych) oraz strategie ich wdrażania
- idee, strategie i mechanizmy projektowania uniwersalnego, które pozwalają sprostać wyzwaniom projektowym w zgodzie z zasadami dostępnej urbanistyki i architektury również przy braku sprecyzowanych przepisów i wytycznych
- przykłady dobrych praktyk,
- ćwiczenia z wykorzystaniem symulatorów ograniczeń ruchu osób starszych i z niepełnosprawnościami.
Szkolenie ma wpłynąć na zwiększenie empatii i zrozumienie potrzeb osób ze szczególnymi potrzebami, o których mowa w ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, i na umiejętność znajdowania rozwiązań projektowych, które ułatwiają takim osobom funkcjonowanie zgodnie z zasadami równości szans i zapewnienia wszystkim obywatelom możliwości pełnej partycypacji w życiu społecznym.

Cel/założenia szkolenia

Po ukończeniu szkolenia uczestnicy będą posiadali kompetencje pozwalające zarówno nazwać różnego rodzaju ograniczenia, ale także na bazie materiału merytorycznego, jak i przeprowadzonych warsztatów będą kompetentni przygotować ocenę dostępności w różnych obszarach i skalach przestrzennych (planistycznym, urbanistycznym, architektonicznym i wnętrza) oraz będą kompetentni przygotować propozycje zakresu likwidacji barier, a także w swoim podejściu do projektowania będą w sposób wrażliwy podchodzić do zagadnień projektu/produktu w oparciu o bardzo zróżnicowane potrzeby różnych użytkowników, ze zwróceniem uwagi na potrzeby osób o szczególnych potrzebach.

Warsztaty będą miały charakter praktyczny i będą zawierały m.in. takie elementy jak case-study, ćwiczenia w grupach, dyskusję, prezentację doświadczeń praktycznych trenera.

W szkoleniu zostanie wykorzystany specjalistyczny sprzęt: symulator wieku - pozwalający na doświadczenie ograniczeń percepcyjnych i ruchowych nasilających się wraz z wiekiem; sprzęt pozwalający na symulację barier dostępności w różnych aspektach (dostępne miasto dla turysty, dostępna przestrzeń dla matki z dziećmi, dostępność dla osób z niepełnosprawnościami itd.) m.in. takich środków jak wózek inwalidzki, wózek dla dziecka, materiały utrudniające dostępność językową.

Dostępne projektowanie wydarzeń kulturalnych – standardy i praktyka / 7–10 marca
Celem szkolenia jest przekazanie uczestnikom niezbędnej wiedzy dotyczącej tworzenia cyfrowej oferty kulturalnej dostępnej dla osób z niepełnosprawnościami sensorycznymi, w tym tworzenia materiałów dźwiękowych i audiowizualnych.

Szkolenie będzie obejmować co najmniej:
- zagadnienia z obszaru zasad projektowania uniwersalnego i standardów dostępności (krajowe i międzynarodowe), w tym wytyczne, regulacje prawne i dobre praktyki stosowane na potrzeby projektowania wydarzeń kulturalnych, treści cyfrowych, audiodeskrypcji, napisów dla niesłyszących
- zasady projektowania uniwersalnego w teorii (przepisy, standardy) i w praktyce (wdrożenie wytycznych w projektowaniu);
- zasady projektowania dostępnej oferty kulturalnej, tworzenia audiodeskrypcji oraz napisów dla niesłyszących w teorii
- przykłady dobrych praktyk
- analizę przypadków oraz istniejących materiałów z audiodeskrypcją i napisami
- ćwiczenia w oparciu o darmowy program do tworzenia napisów dla niesłyszących i audiodeskrypcji.
Szkolenie ma wpłynąć na zwiększenie empatii i zrozumienie potrzeb osób ze szczególnymi potrzebami i na umiejętność znajdowania rozwiązań projektowych, które ułatwiają takim osobom funkcjonowanie zgodnie z zasadami równości szans i zapewnienia wszystkim obywatelom możliwości pełnej partycypacji w życiu społecznym.

Cel/założenia szkolenia:

Po ukończeniu kursu słuchacze będą posiadali kompetencje pozwalające,
na bazie materiału merytorycznego, jak i przeprowadzonych warsztatów, opracować projekt wydarzenia kulturalnego zgodnego z zasadami dostępności oraz będą posiadali podstawowe umiejętności w zakresie tworzenia napisów dla osób niesłyszących i audiodeskrypcji. W oparciu o bardzo zróżnicowane potrzeby użytkowników, ze zwróceniem uwagi na potrzeby osób o szczególnych potrzebujących będą kompetentni przygotować propozycje zakresu likwidacji barier występujących w trakcie organizacji wydarzeń kulturalnych.

Warsztaty będą miały charakter praktyczny i będą zawierały m.in. takie elementy jak case-study, ćwiczenia w grupach, dyskusję, prezentację doświadczeń praktycznych trenera.

Dostępne projektowanie budynków użyteczności publicznej i inkluzywnych systemów wayfinding – standardy i praktyka / 9–10 marca
Celem szkolenia jest przekazanie uczestnikom niezbędnej wiedzy dotyczącej zasad projektowania dostępnej przestrzeni publicznej, z uwzględnieniem potrzeb osób z niepełnosprawnościami lub ze szczególnymi potrzebami, w oparciu o analizę obecnych uregulowań prawnych, zarówno polskich jak i zagranicznych.

Szkolenie będzie obejmować następujące zagadnienia:
- wprowadzenie do zasad projektowania uniwersalnego (w szczególności zróżnicowane potrzeby osób starszych i z niepełnosprawnością, uwarunkowania ergonomiczne)
- omówienie standardów dostępności (krajowe i międzynarodowe) - Przepisy, normy, standardy oraz występujące między nimi różnice (Zasady dostępności przestrzeni publicznej zgodnie z Ustawą z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane; Norma ISO 21542:2011; Standardy ADA 2010; Lokalne standardy i normy dot. dostępności przestrzeni i obiektów użyteczności publicznej; Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami
- Rozwiązania służące dostępności przestrzeni, m.in.:
- Projektowanie przestrzeni komunikacyjnej
- Rozwiązania wspierające pokonywanie różnic poziomów (wady i zalety, nowe rozwiązania techniczne)
- Pomieszczenia higieniczno-sanitarne
- Informacja wizualna, dotykowa i dźwiękowa (w tym rozwiązania fizyczny i technologiczne wspomagające orientację osób z niepełnosprawnością wzroku, np. ścieżki dotykowe, alfabet Braille'a i inne oznaczenia dotykowe, aplikacje)
- Przykłady dobrych praktyk w stosowaniu zasad projektowania uniwersalnego (światowe i polskie realizacje uwzględniające dostosowanie przestrzeni, produktów i usług dla osób z niepełnosprawnością)
Szkolenie ma wpłynąć na zwiększenie empatii i zrozumienie potrzeb osób ze szczególnymi potrzebami i na umiejętność znajdowania rozwiązań projektowych, które ułatwiają takim osobom funkcjonowanie zgodnie z zasadami równości szans i zapewnienia wszystkim obywatelom możliwości pełnej partycypacji w życiu społecznym.

Cel/założenia szkolenia:

Po ukończeniu kursu słuchacze będą posiadali kompetencje pozwalające zarówno nazwać różnego rodzaju ograniczenia, ale także na bazie materiału merytorycznego, jak i przeprowadzonych warsztatów będą kompetentni przygotować ocenę dostępności w oraz będą kompetentni przygotować propozycje zakresu likwidacji występujących barier, a także w swoim podejściu do projektowania będą w sposób wrażliwy podchodzić do projektu w oparciu o bardzo zróżnicowane potrzeby różnych użytkowników, ze zwróceniem uwagi na potrzeby osób o szczególnych potrzebach.

Zespół organizacyjny

Zespół organizacyjny

Marta Więckowska – kierownik Projektu (Dziekan Wydziału Projektowego)
Anna Kopaczewska – Koordynator kierunku projektowanie graficzne odpowiedzialna za obszar komunikacji wizualnej
Kinga Pawlik – Koordynator kierunku wzornictwo odpowiedzialna za obszar projektowanie produktu
Bartłomiej Nawrocki – koordynator kierunku wzornictwo odpowiedzialny za obszar projektowanie przestrzeni publicznej
Renata Lipczak – Biuro Projektu “Uniwersalne Projektowanie”

Szkolenia są dofinansowane ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój: projekt Uniwersalne projektowanie podstawą programów kształcenia na kierunkach projektowych ASP w Katowicach – program szkoleń kadry dydaktycznej