ASP w Katowicach i CSW Kronika razem w Żabich Dołach
Prace ponad dwudziestu osób artystycznych będzie można zobaczyć na wystawie „Żabie Doły” w bytomskiej Kronice. Ekspozycja to efekt finalny wielomiesięcznego projektu realizowanego we współpracy z ASP w Katowicach, poświęconego jednemu z najciekawszych przyrodniczo terenów chronionych na Górnym Śląsku. Wernisaż 22 lutego o godz. 19.
Żabie Doły to miejsce niezwykłe. Usytuowany na pograniczu Bytomia i Chorzowa zespół przyrodniczo-krajobrazowy powstał w miejscu, gdzie przez całe dziesięciolecia prowadzona była intensywna eksploatacja górnicza. Węgiel kamienny, rudy cynku i ołowiu wydobywano tutaj w większości metodą na zawał, co prowadziło m.in. do znacznych deformacji terenu.
W zapadliskach tworzyły się zbiorniki wodne, utworzono też staw na potrzeby kopalni. Gdy pod koniec XX wieku górnictwo zaczęło upadać, zdegradowane nieużytki stały się ostoją przyrody. Dziś samych ptaków jest tu około 129 gatunków, w tym wiele nielicznych w skali Śląska, a bogata flora i fauna przyciąga wielbicieli przyrody.
Przyciąga też artystów. Wystawa „Żabie Doły”, którą od 22 lutego można będzie oglądać w bytomskim CSW Kronika, to finał wielomiesięcznego projektu z udziałem osób studenckich i wykładowców Pracowni Działań Interdyscyplinarnych Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach.
Na wystawie zobaczyć będzie można prace inspirowane Żabimi Dołami – od instalacji, przez obiekty, rysunek czy witraż po performance. Osoby artystyczne studiują tamtejszą przyrodę skupiając uwagę na kolorach i dźwiękach, strukturze gleby i tafli wody. Przywołują wspomnienia z dzieciństwa. Tworzą fikcyjne stworzenia, fantastycznych strażników tego terenu i pochylają się nad zwierzętami opisanymi przez naukę, ale niedocenianymi przez większość jak na przykład… dżdżownice. Opisują mikrokosmosy rozwijające się w szczelinach, dramatyczne starcia między gatunkami, śmierci i odrodzenia, które umykają naszym oczom.
Prace artystyczne, powstałe podczas działań w Żabich Dołach lub zainspirowane tym terenem szukają nowej formy sztuki ziemi. Z perspektywy XXI wieku, kiedy coraz mniej wierzymy w zdolność planety do wchłaniania szkód, jakie jej wyrządzamy, wielkie ikoniczne dzieła, takie jak Spiral Jetty Roberta Smithsona z 1970 roku – zbudowana z ziemi i skał, niemal półkilometrowej długości grobla usypana w kształt spirali – wydają się zupełnie niewłaściwe. Dewastacja buldożerami, wykorzystywanie naturalnych zasobów do realizacji wizji jednego człowieka, wywołują skrajne emocje.
– Potrzebujemy nowej sztuki ziemi, która przeciwstawia się traktowaniu natury jako obojętnego materiału, aby przypomnieć, że wszyscy żyjemy i umieramy jako ziemskie istoty, jak każdy inny materiał organiczny, i że gdziekolwiek jesteśmy, nasza przyszłość jako gatunku jest powiązana z przyszłością gleby, wody oraz systemów, które wprowadzamy – mówią kuratorki wystawy Agata Cukierska i Joanna Zdzienicka-Obałek.
Zestaw prac studenckich dopełniają dzieła ich prowadzących pracownię: Joanny Zdzienickiej-Obałek i Lesława Tetli oraz krótkometrażówka „Praktyczne wskazówki dla zbierania motyli” z 1980 roku, jeden z pierwszych filmów Krzysztofa Krauzego, nakręconych jeszcze przed jego pełnometrażowym debiutem, pastisz typowego filmu oświatowego z okresu PRL-u. Etiuda trafiła na wystawę dzięki uprzejmości Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego.
Wernisaż wystawy „Żabie Doły” 22 lutego o godz. 19:00. Ekspozycję w CSW Kronika (Bytom, Rynek 26) można oglądać do 4 kwietnia.
Wystawie towarzyszy program ogólnodostępnych działań plenerowych na terenie Żabich Dołów.